BARIŞ MANÇO KİMDİR?

Barış Manço 2 Ocak 1943 tarihinde Üsküdar, İstanbul'da dünyaya geldi. 1 Şubat 1999; Kadıköy, İstanbul da hayata veda eden Barış Manço, Türk sanatçı; şarkıcı, besteci, söz yazarı, TV programı yapımcısı ve sunucusu, köşe yazarı, Devlet Sanatçısı ve kültür elçisidir.

Türkiye'de rock müziğin öncülerinden, Anadolu Rock türünün kurucuları arasında sayılır. Bestelediği 200'ün üzerindeki şarkısı, kendisine on iki altın ve bir platin albüm ve kaset ödülü kazandırdı. Bu şarkıların bir bölümü daha sonra Arapça, Bulgarca, Felemenkçe, Almanca , Fransızca, İbranice, İngilizce, Japonca ve Yunanca olarak yorumlandı. Hazırladığı televizyon programıyla Dünya'nın pek çok ülkesine gitmiş, bu nedenle "Barış Çelebi" olarak adlandırılmıştır. 1991 yılında Türkiye Cumhuriyeti Devlet Sanatçısı Unvanı'na layık görüldü.

BARIŞ MANÇO HAYATI

Devlet konservatuvarı klasik Türk sanat müziği hocası, sanatçısı ve yazar Rikkat Uyanık ve İsmail Hakkı Manço çiftinin ikinci çocuğu olan Mehmet Barış Manço 2 Ocak 1943 tarihinde Üsküdar Zeynep Kâmil Hastanesi'nde doğdu. II. Dünya Savaşı yıllarında doğduğu için ailesi Mehmet Barış adını verdi.

1954'de Galatasaray Lisesi Ortaokul giriş sınavına girmeden önce ismi Mehmet Barış Manço olarak değiştirilmiştir. Dört çocuklu ailede Savaş, İnci ve Oktay adlarında üç kardeşi vardı. Konservatuvardaki çalışması sırasında Zeki Müren'in de hocalığını yapan Rikkat Uyanık daha sonraları Barış Manço'yla beraber televizyon programlarına da katıldı, şarkı söyledi. Aile kökenleri İstanbul'un fethinden sonra Konya'dan Selanik'e göç etmiş ve savaş yıllarındaki zorluklar nedeniyle I. Dünya Savaşı sırasında İstanbul'a göç etmişti.

Üç yaşındayken anne babasının ayrılığından sonra Barış Manço, babası ile yaşamaya başladı. Babasıyla birlikte sık ev değiştirdi ve Cihangir'de, Üsküdar'da, Kadıköy'de ve kısa bir süre için Ankara'da yaşadı. İlkokula abisi Savaş ve ailenin en küçük ferdi olan kız kardeşi İnci'nin de okuduğu Kadıköy Gazi Mustafa Kemal İlkokulu'nda başladı. 4. sınıfı Ankara Maarif Koleji'nde okudu ve ilkokulu Kadıköy'deki başladığı okulda tamamladı. Yatılı olarak Galatasaray Lisesi'nin orta bölümüne devam etti. 1957'de amatör olarak müzikle ilgilenmeye başladı. 4 Mayıs 1959'da babasının ölümü üzerine Galatasaray Lisesi'nden ayrılarak, eğitimini Şişli Terakki Lisesi'nde tamamladı.

1957'de amatör olarak müzikle ilgilenmeye başlayan Manço, 1958 yılında ilk grubu Kafadarlar grubunu kurdu. Ortaokul yıllarında kurulan bu grup rock'n roll coverları yaparken, Barış Manço da ilk bestesi Dream Girl'i bu dönemlerde yaptı ve Ankara'da küçük bir müzik ödülünün de sahibi oldu. İkinci grubu Harmoniler'de yine Galatasaray Lisesi'ndeki arkadaşları vardı. 1959'da Galatasaray Lisesi konferans salonunda ilk konserini verdi.

BARIŞ MANÇO "LEMİSTGREES"

Lise yılları bittiğinde Belçika Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi’nde 1963- 1971 yılları arasında resim, grafik ve iç mimari eğitimi aldı. Belçika’da “Lemistgrees” adında, Amerikalı, Belçikalı, İtalyan, Kuzey Afrikalı, İngiliz müzisyenlerden oluşan bir grupta yer aldı. “Lemistgrees”le çalışmalarının sürdüğü iki yıl içerisinde Paris Olympia’da konser verdi. 1966 yılında Paris’te iki 45’lik plak çıkardı.

BARIŞ MANÇO'NUN EŞİ LALE MANÇO

1970 yılında Türkiye’ye döndüğünde Fuat Güner ve Mazhar Alanson ile birlikte “Kaygısızlar” adlı grubu kurdu. Aranjman şarkılara tepki göstererek Anadolu’dan beslenen pop folk tarzında müzik yapmaya başladı. Onuncu plağı “Dağlar Dağlar” ile büyük bir çıkış yaptı, albüm beş ayda 700 bin adet satışa ulaştı. “Dağlar Dağlar” çalışması, sanatçıya Altın Plak Ödülü’nü de kazandırdı. 1971 yılında Moğollar ile çalıştı. Aynı yıl Kurtalan Ekspres’i kurdu. İlk klibini 1973’te, “Hey Koca Topçu”ya çekti. 1975’te ilk albümü “2023”ü yaptı. 1978'de Lale Manço ile evlendi, Doğukan ve Batıkan adında iki erkek çocuğu oldu.

1980 yılında Altın Orfe’de “Nick The Chopper” ve “Ben Bir Şarkıyım” adlı Bulgar şarkısı ile de altın madalyalar aldı. Yurtdışında birçok TV programına konuk olarak katıldı, birçok ülkede koserler verdi. 1983 yılında Eurovision Şarkı Yarışması’na “Kazma” adlı şarkısıyla katıldı, ancak elendi.

BARIŞ MANÇO VE TRT'Lİ YILLAR

1988 yılının Ekim ayında TRT 1’de çocuk ve aileye yönelik bir eğitim kültür ve eğlence programı olarak başlayan “7’den 77’ye” , 1998 Haziran ayında 370. kez ekrana gelerek Türk televizyonculuğunda ulaşılması zor bir rekora imza attı. “Ekvatordan Kutuplar’a” isimli programında ekibiyle birlikte beş kıtada 100’den fazla değişik yöreye giderek 600.000 km.’ye yakın yol kat etti.

Bestelediği 200’ün üzerindeki şarkısı, kendisine 12 altın ve 1 platin albüm/ kaset ödülü kazandırırken, bu şarkıların bir bölümü daha sonra Yunanca, Bulgarca, Arapça, Farsça, Kürtçe, Japonca, İbranice, Fransızca, İngilizce ve lemenkçe olarak yorumlandı. Müzik ve televizyon hayatında sayısız ödüller alan Barış Manço’nun 1991 yılında devlet sanatçısı unvanı, yine aynı yıl Hacettepe Üniversitesi Onursal Doktora unvanı, Uluslararası Teknoloji Ödülü, Japonya Uluslararası Kültür ve Barış Ödülü, Belçika Krallığı Leopold II Şövalyesi Nişanı, Fransız Kültür Bakanlığı Edebiyat ve Sanat Şövalyesi Nişanı, Türkmenistan Cumhurbaşkanlığı tarafından verilen Türkmen Vatandaşlığı ödülleri vardır.

BARIŞ MANÇO NASIL VEFAT ETTİ?

31 Ocak 1999 gece saat 23:30 civarında İstanbul'un Moda semtindeki evinde kalp krizi geçirdi ve kaldırıldığı Siyami Ersek Göğüs-Kalp-Damar Cerrahisi Hastanesi'nde aynı gece saat 01:30'da yaşamını yitirdi.

Daha önce 1983 yılında bir kalp spazmı geçirmişti. 1991 yılında devlet sanatçısı unvanı aldığından dolayı cenazesi için devlet töreni düzenlendi. Bu töreni TRT, Kanal D ve Kanal 6 canlı olarak kesintisiz yayınladı.

STV ve Star televizyonları Manço Köşk'ten sevenlerinin düşüncelerini gün boyunca aralıksız paylaştı. Ayrıca Star TV ölümünün hemen öncesinde çekilen bir röportaj yayımladı. 3 Şubat 1999 tarihinde üzerinde Galatasaray bayrağı da bulunan Türk bayrağına sarılı naaşı Atatürk Kültür Merkezi'ne getirilerek tören düzenlendi, ardından Levent Camisi'nde cenaze namazı kılındı ve Kanlıca'daki Mihrimah Sultan Mezarlığı'nda toprağa verildi.

Mezarına "Gesi Bağları" yorumundan ötürü Kayseri'nin Gesi beldesinden getirilen toprak da kondu. Ölümünün duyulmasının ardından Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve bazı siyasetçiler başsağlığı mesajı yayımladılar.

Barış Manço ölmeden önce müzik hayatının 40 yılını anlatan 40. yıl şarkısını bestelemiş ancak sözlerini yazamamıştır. Bu şarkının da bulunduğu Mançoloji 1999 yılında yayımlandı ve 2,6 milyon satarak o yılın en çok satan albümü oldu. Daha sonra 2002 yılında Yüreğimdeki Barış Şarkıları adında bir anma albümü yayımlandı.

Manço'nun ölümüyle Kurtalan Ekspres yeni albüm çalışması yapmayarak yaklaşık iki yıl boyunca Barış Manço için düzenlenen birçok anma konserine katıldı. Önemli bir solisti kaybeden grup, 2003'ün Ekim ayında ilk solo albümü olan 3552'yi çıkardı.

BARIŞ MANÇO ŞARKILARI

Barış Manço & Harmoniler

1962 - Twistin Usa / The Jet

1962 - Do The The Twist / Let's Twist Again

1963 - Çıt Çıt Twist / Dream Girl

Barış Manço & Jacques Denjean Orchestra

1964 - Baby Sitter / Quelle Peste! / Jenny Jenny / Un Autre Amour Que Toi

1964 - Baby Sitter / Quelle Peste!

1964 - Jenny Jenny / Un Autre Amour Que Toi

Barış Manço & Les Mistigris

1966 - II Arrivera / Une Fille

1966 - Aman Avcı Vurma Beni / Bien Fait Pour Toi

1967 - Bizim Gibi / Big Boss Man / Seher Vakti / Good Golly Miss Molly

Barış Manço & Kaygısızlar

1967 - Kol Düğmeleri / Big Boss Man / Seher Vakti / Good Golly Miss Molly

1968 - Kızılcıklar Oldu mu? / I'll Go Crazy

1968 - Bebek / Keep Lookin'

1968 - Karanlıkların İçinde / Trip(To A Fair)

1968 - Boğaziçi / Flower of Love

1969 - Unutamıyorum / Runaway (Barış Manço)

1969 - Ağlama Değmez Hayat / Kirpiklerin Ok Ok Eyle

1969 - Kağızman / Anadolu

Barış Manço & Ve

1970 - Derule / Küçük Bir Gece Müziği

1970 - Dağlar Dağlar 1 / Dağlar Dağlar 2

Barış Manço & Moğollar

1971 - İşte Hendek İşte Deve / Katip Arzuhalim

Karışık

1971 - Binboğa'nın Kızı (Moğollar) / Ay Osman (Kaygısızlar)

1972 - Fil ile Kurbağa (Kaygısızlar) / Je Te Retrouverais (Les Mistigris)

Barış Manço & Kurtalan Ekspres

1972 - Ölüm Allah'ın Emri / Gamzedeyim Deva Bulamam

1973 - Lambaya Püf De! / Kalk Gidelim Küheylan

1973 - Gönül Dağı / Hey Koca Topçu (Genç Osman)

1974 - Nazar Eyle Nazar Eyle (Gel Yanıma Pazar Eyle) / Gülme Ha Gülme

1974 - Bir Bahar Akşamı / Estergon Kalesi

1975 - Ben Bilirim / 2023

1976 - Çay Elinden Öteye (Rezil Dede) / Vur Ha Vur

1977 - Nick The Chopper(George Hayes Orchestra ile) / Lonely Man

1981 - Eğri Eğri Doğru Doğru Eğri Büğrü Ama Yine De Doğru / Hal Hal

Albümler

Stüdyo albümleri

1975 - 2023 (Yavuz Plak)

1976 - Baris Mancho (C.B.S. Disques)

1979 - Yeni Bir Gün (Yavuz ve Burç Plakçılık)

1980 - Disco Manço (Türküola)

1981 - Sözüm Meclisten Dışarı (Türküola)

1983 - Estağfurullah... Ne Haddimize! (Türkola)

1985 - 24 Ayar (Emre Plak)

1986 - Değmesin Yağlı Boya (Emre Plak)

1988 - Ful Aksesuar'88 Manço: Sahibinden İhtiyaçtan (Emre Plak)

1989 - Darısı Başınıza (Yavuz ve Burç Plakçılık)

1992 - Mega Manço (Emre Plak)

1995 - Müsaadenizle Çocuklar (Emre Plak)

2018 - Golden Rollers (Tunas Tunes) - 1965'te Belçika'da kayıt edilen ama önce piyasaya çıkmayan şarkılar.

Konser albümleri

1996 - Live in Japan (Emre Plak)

Toplama albümleri

1972 - Dünden Bugüne (Sayan Plak)

1977 - Sakla Samanı Gelir Zamanı (Yavuz Plak)

1993 - Barış Manço Klasikleri: Dağlar Dağlar (Coşkun Plak)

1995 - Best Album (Victor Entertainment)

1995 - Barış Manço (Victor Entertainment)

1999 - Mançoloji (Emre Plak)

2009 - Kızılcıklar Oldu mu - 1966 Plak Kayıtları (Coşkun Plak)

Saygı

2002 - Yüreğimdeki Barış Şarkıları (Columbia Kaset)

2007 - Barış Manço Çocuk Şarkıları Volume 1 (Emre Plak)

2010 - Barış Manço Çocuk Şarkıları Volume 2 (Emre Plak)